نه سال قبل پروژه ساخت فرودگاه جدیدی در برلین آغاز شد. این فرودگاه که قرار بود سالانه پذیرای ۳۴ میلیون مسافر باشد، امروز در ترمینال هایش تنها کارگرانی که کلاه ایمنی به سر دارند دیده میشود. پروژه ای که قرار بود با ۱.۲ میلیارد یورو به اتمام برسد ، حالا نه تنها با کمبود بودجه روبروست، بلکه تاریخ مشخصی هم برای اتمام ندارد.
این مثالی است از میان تعدادی بی شمار از پروژه های زیر ساختی در سراسر جهان که آخر و عاقبت معینی ندارند. علی رغم این که صنعت ساخت و ساز جهانی، ارزشی معادل ۱۰ تریلیون دلار دارد، ۹۰ درصد پروژه ها نیمه کاره هستند یا به بودجه اضافی نیاز پیدا کردهاند.
مثال دیگر دفتر جدید اپل است که دو سال دیرتر از تاریخ رسمی بازگشایی شد و ۲ میلیارد دلار نیز هزینه بیشتر صرف آن شد. علی رغم تصور، ساخت و ساز یکی از کم بازدهترین صنایع جهان است. در بیست سال گذشته در مقیاس جهانی، رشد بهره وری در این صنعت بسیار ناچیز و معادل یک ـ چهارم صنایع تولیدی، بوده است. در کشورهای توسعه یافته اوضاع از این هم بدتر است. در دوره مشابه، رشد بازدهی در ساخت و ساز در آلمان و ژاپن صفر بوده، در فرانسه و ایتالیا به یک ـ ششم افت کرده و در آمریکا هم نسبت به دهه ۱۹۶۰، نصف شده است.
دو عامل مهم که مجله اکونومیست برای این معضل معرفی می کند، به ماهیت صنعت ساخت و ساز مرتبط میشوند. با توجه به این که ممکن است بحران های اقتصادی بعدی نیز پیش رو باشند، خرید ماشین آلات ساخت و ساز، هزینه های دراز مدتی را به فعالان این صنعت تحمیل میکنند، هرچند که موجب بالا رفتن بهره وری میگردند.از سوی دیگر ، استفاده از کارگران بیشتر با بهره وری پایین تر، این حسن را دارد که در رویارویی با مشکلات اقتصادی میتوان آنها را اخراج کرد. دومین عامل، عدم امکان تعمیم مدل پروژه هاست، به عبارتی، در این صنعت انبوه سازی مانند صنایع دیگر ممکن نیست. در ساخت و ساز، هر پروژه با پروژه دیگری متفاوت است و سازندهها باید همه بخشها را از ابتدا آغاز کنند، در حالی که در تولید مثلا پوشاک، انبوه سازی به مراتب ساده تر است.
با توجه به بازدهی پایین، سود خالص این صنعت نیز به حداقل میرسد و سرمایه گذاریها کمتر میشوند. در نهایت، هزینه این بهره وری پایین را مشتریان میپردازند. یک معمار هلندی میگوید: «در حالی که ما از آیفون استفاده میکنیم، ساخت و ساز همچنان در دوران «واکمن» به سر میبرد»!
استفاده از تکنولوژی های مدرن میتواند به سازندگان کمک کند تا این معضل را بهبود بخشند. بهره گیری از طراحیهای کامپیوتری، ساخت بخشهایی از ساختمان در کارخانهها با سرعت بیشتر و حتی به کار گیری پرینترهای سه بعدی، از ابزارهایی هستند که میتوانند این صنعت را متحول کنند.
برگرفته از اکونومیست
