سوددهی یا تحول فرهنگی، دوراهی بزرگ اوبر

قبول کردن اینکه شرکت اوبر که تنها در عرض هشت سال پس از تاسیس به ارزشی معادل ۶۰ میلیارد دلار رسیده است، به عقب حرکت کند، احتمالا باورنکردنی است. با این وجود یکی از تصمیماتی که مدیرعامل جدید اوبر، دارا خسروشاهی، در پی اجرای آن است ایجاد تغییرات بنیادی است.

در حالیکه اوبر با سرعت رشد میکرد، فرهنگ درون شرکتی آن بد و بدتر شد. در نهایت قانونگذاران آنقدر به روابط میان مدیران آن آنقدر بدبین شدند که یکی از اساسی ترین تغییرات باید در این بخش صورت بگیرد. به علاوه، اوبر اخیرا با ضررهای هنگفتی همراه بوده است: این شرکت سال گذشته ۳ میلیارد دلار از دست داد. مسیر سوددهی باید هر چه زودتر تصریح شود. آقای خسروشاهی عرضه عمومی شرکت را در بورس تا سال ۲۰۲۰ هدف قرار داده است.

شرکتی که با مدیرعامل قبلی خود از سیاست، «رشد به هر قیمتی» پیروی میکرد، اکنون برای تغییر نیازمند زمان است؛ اما انتخاب رییس جدید، نوید آغاز مسیر خوب را میدهد. برای این منظور قدمهای مختلفی باید برداشته شود؛ یکی از آنها ورود اعضای مستقل به هیات مدیره سرسخت قبلی است. هیات مدیره ای که تغییرات بنیادی در شرکت، مانند تشکیل یک واحد منابع انسانی مناسب، را از برنامه های خود حذف کرده بود.

تغییرات در اوبر آغاز شده اند و باید دید استراتژی آن تا چه اندازه متحول خواهند شد. استراتژی جدید اوبر می‌تواند تاکید خود را از رشد به سوددهی تغییر دهد. حتی اگر این استراتژی برای اهداف بلند مدت نیز خیلی مفید نباشند، اما قطعا ساختاری منظم و منطقی را بر آن حاکم خواهد ساخت.

با رشد سریع اوبر، قانون‌گذاران نیز در برابر آن حالت تدافعی گرفتند. اوبر در اتحادیه اروپا در رده شرکتهای حمل‌ونقل قرار می‌گیرد، نه شرکتهای انفورماتیکی. بنابراین، در این بازارها اوبر مجبور است با قوانین تاکسیرانی محلی کنار بیاید و تنها رعایت قوانینی که برای شرکت‌های دیجیتال در سطح اتحادیه اروپا تدوین شده است، کافی نیست.

برای اینکه نه مشتریان آسیب ببینند و نه خود اوبر، لازم است اوبر به جای دور زدن قوانین و مقررات در پی ایجاد راه حل باشد. برای مثال اوبر باید به با حسن نیت بیشتری قوانین مالیاتی را در شرکت به اجرا درآورد. در مقابل شرکتهای دیگر، اوبر تا کنون، از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده بر کمیسون راننده ها خودداری کرده است.

اوبر مثالی بود از یک شرکت رویایی که میتوانست با کمترین درگیری از کیک بزرگ حمل و نقل در دنیا سهمی عمده داشته باشد. اما ضررهای اخیر اوبر نشان میدهند، قصه به این آسانی ها هم نیست. بدون خیس شدن نمیتوان از رودخانه عبور کرد. اگر اوبر به دنبال ادامه سودآوری است، باید به فکر خرید خودرو و استخدام راننده باشد. بدون سرمایه گذاری مناسب، این امکان برای اوبر مهیا نخواهد شد.