مرور روزنامه‌های ایران در هفته

اعتراضات مردم در برخی شهرها، علی الخصوص مشهد، موضوع بحث بسیاری از روزنامه‌های این هفته بود. دنیای اقتصاد با اشاره به آمارهای رسمی، عملکرد پنج سال اخیر دولت حسن روحانی در حوزه مدیریت تورم، تولید و اشتغال را در مقایسه با پنج سال منتهی به سال ۹۲ به مراتب بهتر برآورد می‌کند. همشهری نیز می‌نویسد، اصلاح ساختارهای نظام اقتصادی، از جمله قیمت حامل‌های انرژی و هدفمند کردن یارانه‌ها، تنها راه‌هایی هستند که می‌توانند قطار اقتصادی کشور را از پرتگاه دور کرده و به مسیر اصلی خود بازگردانند. این در حالی است که اکثریت این روزنامه‌ها به این موضوع اشاره کرده‌اند که چه در حوزه تورم و چه در حوزه بیکاری استان خراسان‌رضوی در مقایسه با سایر استان‌‌های کشور از شرایط مناسب‌تری برخوردار است. در عین حال، بسته شدن برخی از موسسات مالی غیر مجاز بزرگ توسط بانک مرکزی، که کانون آنها در مشهد قرار داشتند، نگرانی‌های ویژه‌ای را در خراسان رضوی ایجاد کرد. دنیای اقتصاد دو بازه زمانی ۵۵ ماهه از سال ۱۳۸۷ را با بازه مشابه از سال ۱۳۹۲ مقایسه کرده است و می‌نویسد، در حالیکه در بازه زمانی اول شاخص قیمت‌ها ۱۳۸٪ رشد کرده بود، رشد آن از سال ۱۳۹۲، معادل ۶۳٪ بود: با این وجود در دوره قبل اعتراضی در خیابان‌ها به راه نیافتاد.


روزنامه هفت صبح هم در سرمقاله خود از رقابتی نوشت که موسسات مالی غیرمجاز با پرداخت سودهای بی‌حساب در میان بانک‌ها ایجاد کردند. از آنجا که سودهای پرداختی این موسسات به شدت بالا بود، بانک‌ها برای جذاب ماندن در میان سرمایه‌گذاران به ناچار سودهای خود را بالا نگاه می‌داشتند؛ مجموع سود پرداختی از سوی بانک‌ها سالانه به ۲۰۰ هزار میلیارد تومان رسیده بود. از زمانیکه بانک مرکزی اقدام به برچیدن این موسسات غیر مجاز و کنترل سود بانکی کرد، اکنون بانک‌ها ۷۰ هزار میلیارد تومان سود سالانه کمتر پرداخت خواهند کرد؛ مبلغی که به نوشته هفت صبح می‌تواند به عنوان منبعی بزرگ برای پرداخت وام‌های بیشتر به کار گرفته شود. این بخشی از ضرری است که موسسات مالی غیرمجاز متوجه جامعه نمودند؛ بخش دیگر آن به ۱۱ هزار میلیارد تومانی برمی‌گردد که بانک مرکزی به مالباختگان این موسسات مالی غیرمجاز پرداخت نمود تا حساب ۹۶٪ از سرمایه‌گذاران با سقف ۱۰۰ میلیون تومان سپرده صاف شود.


شرق از قول رییس جمهور که در جلسه‌ای با روسای کمیسیون‌های تخصصی مجلس صحبت می‌کرد می‌نویسد، اقتصاد ایران بیماری است که دیگر نمی‌توان آن را با قرص درمان کرد، بلکه به جراحی نیاز دارد. حال اگر بین خانواده این بیمار و پزشک اختلاف بیافتد، تکلیف چیست؟ حسن روحانی با اشاره به مساله آلودگی هوا در شهرهای بزرگ ادامه می‌دهد، نمی‌توانیم قیمت سوخت را بدون تغییر بگذاریم و انتظار داشته باشیم مشکل آلودگی هوا حل شود. وی با اشاره به وعده‌های انتخاباتی خود مبنی بر ایجاد اشتغال، تاکید می‌کند، به منظور اجرای این وعده‌ها لازم است بودجه ایجاد شود، در حالیکه دولت سالانه مبلغ ۲۰۰ هزار میلیارد تومان (معادل ۵۵٪ از بودجه عمومی) را به صندوق‌های بازنشستگی، پرداخت یارانه‌ها، صندوق توسعه ملی و یارانه‌های بخش کشاورزی می‌پردازد. رییس جمهور که پیشتر عنوان کرده بود دولت و دستگاه‌های مربوطه باید در اتاق شیشه‌ای قرار بگیرند، از مجلس خواست تا در مسیر تغییر درست برای دستیابی به خواسته‌های مردم قدم بردارد.


با ادامه آلودگی هوا و تعطیلی مجدد مدارس، آرمان امروز در مقاله‌ای از پیشنهاد سازمان محیط زیست به منظور تعطیلی یک ماهه مدارس از ۱۵ آذر تا ۱۵ دی در نیمه شمالی کشور و مناطق سردسیر از جمله تهران خبر داد. این تعطیلی یک ماهه در این مناطق، می‌تواند با شروع مدارس یک ماه زودتر، یعنی شهریور ماه جبران شود و به این ترتیب نوجوانان کمتر در معرض آلودگی هوا قرار بگیرند. هرچند که این طرح مخالفت‌های زیادی را به همراه داشته است؛ از جمله اینکه بسیاری از مدارس فاقد تجهیزات خنک‌کننده هستند و بیشتر به شوفاژ و بخاری مجهزند که نشان‌دهنده ساختار آنها برای فصول سرد سال است.


تعادل می‌نویسد، یکشنبه شاخص بورس تهران با افت ۱.۷ درصدی، بیشترین کاهش روزانه را در طول سال تجربه کرد. این کاهش که از روز شنبه با هراس از ناامنی آغاز شد، در نتیجه خروج سریع سرمایه‌گذاران حقیقی از بازار سرمایه شکل گرفت. هرچند که از روز دوشنبه اوضاع کمی متعادل شد و شاخص کل افتی را تجربه نکرد، اما این کاهش دوباره در روز پایانی معاملات تکرار شد تا شاخص کل بورس تهران با افت ۳۱۲ واحدی (۰.۳۲٪) در ۹۵۹۲۹.۴۶ ثابت بماند. در طول یک هفته بیش از ۱۱ هزار میلیارد تومان از ارزش بازار بورس تهران کاسته شد و سرمایه حقیقی خارج شده بیش از ۲۵۰ میلیارد تومان برآورد می‌شود؛ به نوشته تعادل این میزان تقریبا برابر است با نقدینگی حقیقی وارد شده به بورس در هفته‌های گذشته. از سوی دیگر، از آنجا که سودآوری نیمی از بازار سرمایه ایران به نرخ ارز مربوط است، بالا رفتن نرخ دلار می‌تواند سودآوری این شرکت‌ها را افزایش دهد و به جذابیت بازار بیافزاید، اتفاقی که معمولا در شرایط عادی رخ می‌دهد، اما این هفته دو بازار ارز و سرمایه از یکدیگر واگرا شدند.