چگونه به فرزندان‌مان برای موفقیت در اولین مصاحبه کاری خود یاری دهیم؟

Business people listening and taking notes during a presentation

یکی از اصلی ترین معضلات کشور در حال حاضر، بیکاری جوانان است. هرچند بخشی از راه حل این مشکل در دست دولت و حتی بخش خصوصی است تا با ایجاد فرصت های شغلی و کاهش هزینه‌ها برای ایجاد شغل، این وضع را بهبود بخشد، اما بخشی بزرگی از راه حل نیز در دستان طرف دیگر، یعنی جویندگان کار است. جوانانی که در انتهای دوره تحصیل خود، عملا هیچ مهارتی کسب نکرده‌اند، نمیتوانند انتظار داشته باشند که به سرعت از سوی شرکتها برای کار پذیرفته شوند. اولین قدم برای نزدیک شدن به شغل، آمادگی برای شرکت در مصاحبه کاری است. این وظیفه ای نیست که دولت بتواند برای آن کار کند و فقط به خواست خود فرد مربوط میشود. خانواده نیز برای بالا بردن این آمادگی نقشی موثر خواهند داشت.

دو بانوی کارآفرین فرانسوی در یک دوره آموزشی به نام «یاپوکا»، به جوانان کمک میکنند تا خود را برای ورود به دنیای کار آماده سازند. اولین مصاحبه کاری برای جوانان هراس آور است و به پدر و مادر فشار روانی وارد می‌کند. معمولا در کشورهای پیشرفته که جوانان پس از رسیدن به سن قانونی، برای تامین حداقل بخشی از هزینه‌های خود، به دنبال کار می‌گردند، اولین تجربه مصاحبه کاری یا ورود به دوره کارآموزی را پس از اخذ دیپلم تجربه میکنند؛ بیش از اینکه بتوانیم بگوییم، در سنین جوانی، بسیاری در پایان نوجوانی خود را برای ورود به دنیای حرفه‌ای کار آماده می‌سازند.

این مصاحبه در بیشتر اوقات برای نوجوانان ۱۸ تا ۲۵ سال حکم امتحانی را دارد که برای آن آماده نیستند. با این حال، برای آن که از چنین آزمونی سر بلند بیرون بیایند، کافیست بتوانند آموخته های خود را دست کم نگیرند و پاسخ های مناسب و خلاقانه به پرسش‌ها بدهند. در این راستا ساندرا لو گراند، کارآفرین فرانسوی، و همکارش والری فالالا، متخصص منابع انسانی، پلت فرمی را با مربیان صاحب نام جهت آماده سازی دراین گونه مصاحبه ها که مخاطبانش جوانان هستند، راه اندازی کرده اند. آنها روش نوینی را به صورت سه واحد درسی ارائه کرده‌اند که پس از گذراندن آن، جوانان می‌توانند با اعتماد به نفس کامل کارهایی را که از عهده انجام آن برمی‌آیند به کارفرمای آتی خود معرفی کنند.

استعدادهای خود را بشناسید

اغلب اوقات، وقتی از دانش آموختگان جوانمان می خواهیم که خود را معرفی کنند، نمی دانند از خود چه واکنشی نشان دهند. پلت فرم «یاپوکا» که برای مخاطبان جوان طراحی شده است، این مشکل را به خوبی می‌شناسد. یاپوگا به جوانان کمک می کند تا خود و استعدادهای واقعی خود را بهتر بشناسند تا در زمان مصاحبه بتوانند آن ها را معرفی کنند. یاپوکا به جوانان می‌آموزد تا از پاسخ‌های کلیشه‌ای و از قبل آماده شده برای سوالات بپرهیزند. گوش کارفرما ها از شنیدن چنین پاسخ‌هایی پر شده است که : «نخستین ویژگی شخصیتی شما چیست؟ من رهبر هستم.» یا «بزرگترین نقص شما چیست؟ کمال گرا هستم».

ایجاد آمادگی در جوانان که در سه جلسه یک ساعت ونیمه برنامه ریزی شده است، از آنها می‌خواهد تا بخشی از تمرینات را قبلا به تنهایی انجام دهند. جلسه نخست زمانی برگزار می شود که هرکس شرح حال خود را مقابل نزدیکان خود بازگو کرده باشد. به اعتقاد طراحان این دوره آموزشی، این ملموس ترین راهی‌ست که با آن می توان از فعالیت‌هایی که تا جوانان تا کنون انجام داده اند  و آن چه که در خور ارزش است هنگام مصاحبه کاری، آگاه شوند.

خانم فالالا تأکید می کند: «جوانان، دانشجویان یا کسانی که درجست وجوی نخستین شغل خود هستند، نمی دانند که برگه‌های برنده متعددی در دست دارند که می توانند با استفاده از آنها، قبولی خود را در مصاحبه کاری تضمین کنند. در بسیاری موارد پیش می‌آید که از جوانان درباره اسم کوچکشان سوال میشود؛ اما تعداد بسیار کمی از آنها میدانند که ریشه این نام چیست؟ آیا این نام به یکی از شخصیت‌های تاریخی متعلق بوده و تاریخچه آن چییست؟ و چرا آنها را به این نام صدا می‌زنند؟

از دیگر فعالیت‌هایی که در نخستین جلسه ملاقات با آنها انجام میدهیم، به بررسی میزان تعهدشان میپردازیم، چه به عنوان نماینده کلاس در دوران مدرسه و یا مسئولیت‌هایی که در زمان دانشجویی داشته‌اند. همچنین سعی می‌کنیم از میزان پایبندی آنها به کارها و افراد مورد علاقه آنها آگاه شویم. به این ترتیب به آنها کمک میکنیم تا در این جلسه از تمام تار و پود زندگی و تجربه خود کاملا آگاه شوند. این شناخت به ما و آنها کمک میکند، تا از شروع غلط در کاری که برای آن ساخته نشده‌اند جلوگیری کنیم و تمرکز خود را بر شرکت‌هایی قرار می‌دهیم که برای آنها مفیدتر خواهند بود.»

کارفرما را بین ۲ تا ۱۰ دقیقه قانع کنید

دومین جلسه نوبت تمرین های عملی‌ست. شرکت کنندگان جوان این دوره یاد می‌گیرند چطور درباره خود صحبت کنند و ویژگی هایی را که در جلسه ی نخست در خود یافته‌اند، معرفی نمایند و به کار بگیرند. به این ترتیب قادر خواهند بود، افکار خود را در طی دو الی ۱۰ دقیقه به طرق مختلفی با فردی که قرار است با آنها مصاحبه کند و در میان بگذارند. تمرین ارائه مطالب در مدت زمان محدود به آنها می‌آموزد، چطور اطلاعاتی را که میخواهند با فرد دیگری به اشتراک بگذارند، طبقه بندی شده ارائه نمایند.

خانم لو گراند می گوید: «در بسیاری از مواقع زمانی که از جوانان می خواهیم خود را معرفی کنند، نمی دانند چه واکنشی از خود نشان دهند. گاهی حتی فراموش می‌کنند، در ابتدا نام یا سن خود را بگویند. کاری که به ظاهر ساده است ولی در عمل برای‌شان دشوار است».

در طی این جلسه به آنها پیشنهاد می شود که روی حالت نشستن، رفتار، لبخند و نگاه خود دقت کنند. حتی همراه خود دفترچه و مدادی داشته باشند که در آن یادداشت کنند و به این ترتیب به کارفرمای آتی خود نشان دهند که تا چه اندازه به این شغل علاقه دارند. طراحان این دوره معتقدند، جوانان با شرکت در این جلسات می توانند کاملا تغییر کنند و به فرد دیگری بدل شوند. موفقیت این دو مشاور فرانسوی نشان داده است تا چه حد میتوانند در همین مدت اندک، بر روی جوانان تاثیر مثبت داشته باشند. آنها با جوانان بسیاری برخورد داشته اند که زیر بار پذیرفتن حرف هیچ کسی نمیرفتند، اما پس از طی این دوره، کاملا تغییر کرده اند؛ و یا پسران جوانی که تحت هیچ شرایطی حاضر نبوده اند، کت و شلوار بپوشند، اما بعد از آن قانع شده اند، که این نیز بخشی از کار است. (شاید خنده‌دار به نظر برسد، اما تعداد پسرانی که به دلیل پوشیدن لباس رسمی از پذیرفتن شغلی سرباز می‌زنند، به هیچ عنوان کم نیست).

این آزمون را با اعتماد پشت سر بگذارید

این دوره آموزشی در سومین جلسه، جوانان را در شرایط واقعی یک مصاحبه قرار می دهد. مصاحبه ای که هدف از آن شرکت در یک آزمون یا شروع دوره کار آموزی است. این جلسه فرصتی است که بتوانند روش هایی را که طی جلسات گذشته آموخته‌اند، به کار ببندند و نیز یاد بگیرند که از پس سوال های غیره منتظره برآیند؛ بدون آنکه بترسند و یا اعتماد به نفس خود را از دست بدهند.

خانم فالالا از تجربه خود و همکارش در این زمینه صحبت می‌کند: «ما تعداد بسیار زیادی از مصاحبه‌های کاری حرفه‌ای انجام داده‌ایم. هر دو جزء هیئت داوران در مدارس هستیم. همکارم درگذشته مدیر بخش منابع انسانی بوده است. ما کاملا به سؤال های گوناگونی که می توانند مخاطبان را دچار وحشت کنند، واقفیم! پس می‌توانیم آنها را برای پاسخ سریع و مثبت به  انواع سوال های عجیب و غریب آماده سازیم. این مثال را در نظر بگیرید: شمابه دنبال کار در بخش منابع انسانی یک شرکت هستید؛ و برای مصاحبه دعوت شده‌اید. در این مصاحبه از شما می پرسند: اگر اکنون یک شهاب سنگ در اینجا سقوط کند، چه کار می‌کنید؟ پس از گذراندن دوره یاپوکا، پاسخ به چنین سؤالاتی که هدف آنها سنجش خلاقیت است و میتوانند انسان را به دام بیاندازد، برای جوانان تبدیل به یک بازی کودکانه می شود. شرکت کنندگان در این دوره متوجه می شوند که با چنین سؤالاتی میزان خلاقیت آن ها مشخص می شود نه دانش‌شان. کافیست فقط یک بار در چنین شرایطی قرار یگیرند تا برای دفعه آتی احساس راحتی بیشتری داشته باشند».

جعبه ابزاری برای یک عمر زندگی

مسلما ما زمانی به مربیان یاپوکا متوسل خواهیم شد که هدفی مشخص داشته باشیم. اما این دوره برای جوانان فرصتی ایجاد میکند تا خود را به جعبه ابزاری مجهز سازند که در تمام طول زندگی همراه آنها خواهد بود. چه ۱۹ ساله باشیم چه ۴۵ساله، و یا حتی ۶۰ ساله، کلید موفقیت در یک مصاحبه کاری همیشه یکی است. پس بهتر است که هرچه زودتر این کلید را بسازیم تا بتوانیم این مرحله اجتناب ناپذیر استخدام را با موفقیت پشت سر گذاریم. البته گذراندن این دوره هزینه دارد. پلت فرم یاپوکا گروهی از مربیانی را که از نظر مهارت به سه دسته طلایی، نقره ای و برنز تقسیم می شوند و دستمزد آنها نیز متفاوت است، براساس استعداد و میزان علاقه استخدام کرده است. اغلب آنها فارغ التحصیلان مدارس عالی بین‌المللی هستند. همه آنها برای یادگیری روش یاپوکا آموزش دیده اند. هزینه شرکت در این دوره با توجه به معیار انتخاب مربی مربوطه ۷۲۰، ۴۸۰ و یا ۲۴۰ یورو است. موسسان این دوره می‌پذیرند که شاید هزینه آن تا حدی بالا باشد: هرچند که این سرمایه‌گذاری در طول فعالیت‌های حرفه‌ای فرد دوباره به جیب او باز خواهد گشت. اما در دنیایی که رقابت بیداد می کند آیا می‌توان بدون کمک گرفتن انتظار پیروزی داشت؟

برگرفته از: Madam Figaro