پایان خوش‌بینی‌ موقت در بانک‌های دولتی هند

اقدام اخیر دولت هند مبنی بر تزریق مبلغ ۱/۳ تریلیون روپیه به بانک‌های دولتی این کشور، علیرغم وضع ناامیدکننده تاریخی این بانکها، ظاهرا جان تازه‌ای به آنها داده بود و تصمیم‌های نادرست وام دهی سال‌های اخیرشان را رفع و رجوع کرده بود. به نظر می‌رسید این اقدام به همراه اصلاحات در قانون ورشکستگی، به بانکها توان بیشتری در مقابله با بدمعامله‌ها داده و همچنین ممکن بود تعدادی از شرکت‌های هندی را که سال‌ها جذب سرمایه تازه را امکان پذیر نمی‌دانستند، به فکر استقراض دوباره بیندازد.

اما انتشار خبرهای بد از سه بانک دولتی بزرگ هند باعث شد این خوش‌بینی دوامی نداشته باشد. در روز ۱۴ فوریه، بانک ملی پنجاب (PNB)، دومین بانک بزرگ هند، خبر از یک کلاهبرداری بزرگ داد که ارزش آن به ۱۱۴ میلیارد روپیه، معادل یک سوم سرمایه بورسی این بانک، می‌رسید. پس از اعلام این خبر، سهام PNB بیش از ۱۰ درصد سقوط کرد. این بانک علیه یک جواهرفروشی به نام نیراو مودی و خانواده اش به اتهام اغفال کارمندان بانک برای صدور اعتبار اسنادی غیرقانونی شکایت کرده است.

چند روز پیش، بانک دولتی هند (SBI) از اولین ضرر فصلی خود از سال ۱۹۹۹ پرده‌برداری کرد. این بانک مثل دیگر بانک‌های وام‌دهنده دولتی، مطابق با مقررات نهاد ناظر بانکی هند یا بانک مرکزی هند، باید مکررا سود فصلی خود را تعدیل می‌کرد تا بدهی‌های معوق را مشخص کند. این بدهی‌های معوق در سه ماهه گذشته به بیشترین حد خود رسیده که ناشی از فشار نهاد ناظر برای انتقال بیشتر وام‌ها به حساب معوقاتش می‌باشد. مشخص نیست که فشار اعمال شده از سری نهاد ناظر به دلیل بی‌مبالاتی مدیران این بانک بوده است و یا عدم صداقت آنها.

در نهایت، بانک بارودا، سومین بانک دولتی وام‌دهنده هند، در روز ۱۲ فوریه اعلام کرد به دلیل اتهام انجام برخی فعالیت‌های مشکوک سیاسی و اقتصادی در آفریقای جنوبی، به زودی عملیات خود در این کشور را متوقف می‌کند.

این اخبار بد باعث شده نیمی از افزایش قیمت سهام ۲۱ بانک دولتی هند پس از اعلام طرح نجات دولت در ماه اکتبر، از بین برود. بخش عمده این سهام زیر ارزش واقعی دارایی‌های این بانک‌ها که دو سوم دارایی‌های سیستم بانکی هند را در دست دارند، خرید و فروش می‌شود و این نشان می‌دهد سرمایه‌گذاران هنوز به وضعیت حساب‌های آن ها اطمینان ندارند. همه این شرایط روی هم رفته باعث شده مجموع کل ارزش بازار بانک‌های دولتی هند، کمتر از ارزش بازار یک موسسه خصوصی وام‌دهنده یعنی بانک HDFC شود. به نظر می‌رسد بازگشت خوش‌بینی به بانک‌های هندی بیش از آنکه باید، زمان می‌برد.

برگرفته از: The Economist