سایه تاریک تصمیم‌های سیاسی بر شکوفایی پتروشیمی آمریکا

تاسیسات جدید کارخانه پتروشیمی شورون فیلیپس (Chevron Philips) در هوستون آمریکا مقادیر انبوهی از اتان به دست آمده از گاز طبیعی را به اتیلن که عنصر مهم تولید پلاستیک است تبدیل می‌کند و این اتیلن برای تولید رزین پلاستیک استفاده می‌شود و به سراسر دنیا فروخته می‌شود. کارخانه شورون تاکنون ۶ میلیارد دلار صرف توسعه زیرساخت‌های تولید مواد شیمیایی کرده است.

یک دهه پیش چنین چیزی غیرقابل تصور بود. شرکت‌های پتروشیمی در آمریکا از رقبای خود در خاورمیانه و چین که مواد اولیه ارزان و سرمایه یارانه‌ای داشتند عقب مانده بودند و سال‌ها روی کارخانه‌های محلی جدید سرمایه‌گذاری نمی‌کردند. کاهش رشد تقاضای جهانی مواد شیمیایی به دلیل بحران مالی، گران بودن مواد خام و نیروی کار در آمریکا و حجم سرمایه اشباع‌شده باعث تعطیلی تعدادی از این تاسیسات شد.

حالا کارخانه شورون به یکی از شش ابرپروژه پتروشیمی در آمریکا تبدیل شده است. این صنعت اکنون حدود نیمی از کل سرمایه‌گذاری‌ها در بخش تولید آمریکا را به خود اختصاص می‌دهد و یکی از بزرگ‌ترین بخش‌های صادراتی این کشور با ارزش بیش از ۵۰۰ میلیارد دلار است. ذخایر گازی شیل (که از نوعی سنگ‌ لایه لایه در آمریکا استخراج می‌شود) هم برای کارخانه‌های تولید پلاستیک مزیت هزینه‌ای به همراه آورده است.  

اما موانع بالقوه‌ای هم در این مسیر وجود دارند که عبارتند از: نبود زیرساخت‌های کافی، افزایش هزینه‌ها (هزینه سرمایه‌ای راه‌اندازی یک کارخانه پتروشیمی جدید در آمریکا حداقل ۵۰ درصد بالاتر از چین است)، کمبود نیروی کار مقرون به صرفه و قوانین جدید. در واقع، تاریک‌ترین بخش این ماجرا مسائل سیاسی و افزایش تعرفه‌ واردات فولاد و آلومینیوم از چین است. تعرفه فولاد به تنهایی باعث افزایش ۳۰۰ میلیون دلاری هزینه‌های یکی از این کارخانه‌ها در تگزاس می‌شود و جلوی ساخت تاسیسات بعدی آن را می‌گیرد. چین ۱۱ درصد کل رزین پلاستیک آمریکا را وارد می‌کند و حالا ۴۰ درصد محصولات آمریکایی که چین در تلافی می‌خواهد مشمول تعرفه واردات کند، محصولات شیمیایی هستند. این مقابله به مثل‌ها در نهایت تبعات سنگینی به دنبال دارد و می‌تواند شرکت‌های پتروشیمی آمریکا را که تازه احیا شده‌اند از پا بیندازد.