پیری جمعیت ژاپن و تحول الگوهای مصرف و سرمایه‌گذاری

داده‌هایی که دولت ژاپن اخیرا منتشر کرده نشان می‌دهد کاهش جمعیت و پیر شدن مردم در این کشور اکنون از مرزی عبور کرده که بازگشت به شرایط قبل را غیرممکن کرده است. تعداد مرگ ‌و میرها در ژاپن به میزان ۱۰۰۰ نفر در روز بیشتر از تولدها شده است. مجله اکونومیست می‌نویسد، تا زمانی که مشعل المپیک در سال ۲۰۲۰ در توکیو روشن شود، ۸۴۲ هزار نفر دیگر از جمعیت این کشور کم می‌شود. بیش از ۱۴ درصد ژاپنی‌ها در آن موقع بیشتر از ۷۵ سال سن دارند.

وضعیت ژاپن به عنوان پیرترین جامعه در دنیا و سرعت کاهش جمعیت آن، سال‌ها مورد توجه بازارهای مالی بوده است. اما آمار کاهش جمعیت روزانه ۱۰۰۰ نفری، تمرکز سرمایه‌گذاران و استراتژیست‌های بازار را بر این موضوع بیشتر می‌کند. به عنوان مثال، دولت برای ایجاد مکانیسمی که در آن یک راننده بتواند دو برابر بیشتر از حد نرمال بار جابه‌جا کند، اخیرا به شرکت Seino  که بزرگ‌ترین شرکت حمل‌ونقل این کشور است، اجازه داده از یک کامیون عظیم دوواگنه که قبلا تردد آن در جاده‌های باریک ژاپن ممنوع بود رونمایی کند.

مساله مهم‌تر، اثر تغییرات جمعیتی بر الگوهای مصرف در بلند مدت است. رشد حداقل دستمزد با وجود تنگنای بازار کار و فشاری که دولت به شرکت‌ها وارد می‌کند، همچنان پایین است و بازنشسته‌هایی که هر روز به تعدادشان اضافه می‌شود، نمی‌توانند انتظار افزایش درآمد داشته باشند.

تحلیلگران مطرح بازار نشان می دهند که حساسیت فزاینده ای در مقابل افزایش قیمت کالاهای پرمصرف شکل گرفته است و این افزایش به شدت بر رفتار مصرف‌ مردم تاثیر می‌گذارد. خیلی از شرکت‌های ژاپنی در حال واکنش نشان دادن به این حساسیت هستند. مدیر یک شرکت الکترونیکی کوچک معتقد است رویکرد توسعه محصول تغییر کرده است. قبلا بازار داخلی ژاپن آنقدر بزرگ بود که شرکت‌ها صرفا محصولاتی برای مصرف داخلی طراحی می‌کردند، اما الان اگر بازارهای خارجی را در نظر نگیرند، فروش چندانی نخواهند داشت.

راهکار موجود این است که شرکت‌های ژاپنی قدرت و هوشیاری استراتژی‌های خارجی خود را برای توسعه برون‌مرزی افزایش دهند.