مرور روزنامه‌های ایران در هفته ۲۰ اردیبهشت ۱۳۹۷

مهمترین خبر هفته، خارج شدن آمریکا از برجام بود. آمریکا به شرکت‌ها و دولت‌های خارجی بین ۹۰ الی ۱۸۰ روز فرصت داده است تا روابط تجاری خود را با ایران قطع کنند. در مقابل، ایران که لحنی ملایم‌تر را برگزیده است، به اروپا فرصتی چند هفته‌ای داده است تا مشخص کند تا چه اندازه درخواست‌های ایران با ماندن در برجام بدون آمریکا برآورده خواهند شد.

اروپا آزردگی خود را از اینکه آقای ترامپ همه روابط را قربانی تکبر خود کرده است، نشان داده است. اما سوال این است که وقتی پای منافع تجاری و ریسک بازگشت تحریم‌ها در میان باشد، این آزردگی اروپا چقدر می‌تواند به نفع ایران تمام شود. اتحادیه اروپا تا قبل از تحریم‌ها، بزرگترین صادرکننده به ایران بود. روابط تجاری میان ایران و اتحادیه اروپا در سال ۲۰۱۱ به بیشترین میزان خود یعنی ۲۷.۵ میلیارد یورو رسید. اما حجم تجارت میان این اتحادیه و آمریکا در سال ۲۰۱۶، معادل ۶۷۸ میلیارد دلار بود که خود نشاندهنده نقش مهم حفظ روابط با آمریکاست.

احتمالا بیش‌تر از منافع تجاری، برای اروپا عدم تعهد آمریکا در پایبندی به یک قرارداد بین‌المللی مطرح است. اروپا شاید بیشتر به دنبال راه حلی باشد تا رفتار آمریکا بدعتی نشود که هر کشوری هر زمان خواست به یک قرارداد بین‌المللی وارد شود و هر زمان خواست خاج شود. بهرحال، برای روشن‌تر شدن موضوع اروپا باید منتظر ماند.


پروژه فولادسازی نیشابور افتتاح شد تا میزان تولید آهن اسفنجی کشور ۸۰۰ هزار تن در سال افزایش یابد. اما شرق این پروژه آب‌بر را یکی از هفت پروژه‌ای معرفی می‌کند که در زمان ریاست جمهوری آقای احمدی‌نژاد و با مکان‌‌یابی اولیه اشتباه آغاز شدند. علی‌رغم اینکه با روی کار آمدن آقای روحانی این پروژه‌ها در سال ۹۲ متوقف شدند، اما توسعه آنها دوباره از سر گرفته شد. مهدی کرباسیان، مدیرعامل ایمیدرو، به شرق می‌گوید، زمانیکه یک پروژه (چه درست و چه غلط) گلنگ خورد، متوقف کردن آن عواقب سیاسی و اجتماعی زیادی در پی خواهد داشت. دلیلی که باعث شده زمین‌های کشاورزی در دشت نیشابور که با بحران آب مواجه است، به زمین صنعتی تغییر کاربری داده شوند. فاز اول فولاد نیشابور با تامین مالی بانک پارسیان (۸۵٪) و ایمیدرو (۱۵٪) تکمیل شده است. سنگ آهن این مجتمع از معادن سنگان با ظرفیت تولید فعلی ۲.۶ میلیون تن کنسانتره آهن تامین خواهد شد.


بر اساس آمارهای وزارت اقتصاد، ۱۱٪ از کل خانه‌های کشور (معادل ۲.۶ میلیون واحد) خالی هستند که از این تعداد ۵۰۰ هزار واحد خالی در تهران واقع شده‌اند. یک دهه قبل، سهم خانه‌های خالی تنها ۴.۲٪ از کل واحدهای مسکونی بوده است (۶۳۰ هزار واحد). قانون می‌نویسد، با وجود اينكه حدود نه ماه از تصويب قانون ايجاد «سامانه ملی املاک و اسکان» مي‌گذرد اما هيچ مالكي براي مسكن خالي از سكنه خود، مالياتي به دولت پرداخت نمي‌كند و هنوز اين مساله به صورت جدي در دستور كار دولت قرار نگرفته است. در نبود سیستم مالیاتی، بسیاری از سازندگان، به امید بالاتر رفتن قیمت‌ها، ترجیح می‌دهند، واحدهای مسکونی ساخته شده را خالی نگاه‌ دارند.


وزیر راه و شهرسازی، عباس آخوندی، برای بالا بردن امنیت در جاده‌ها، تغییر در نظام بیمه کشور را پیشنهاد می‌دهد. در ایران، بر خلاف بسیاری از کشورها، سابقه بیمه به وسیله نقلیه متکی است و نه به سابقه راننده. به این ترتیب راننده‌ای بی‌خطر با خرید خودرویی که سابقه تصادفات داشته است می‌بایست، حق بیمه بالاتری پرداخت کند. آقای آخوندی تاکید می‌کند، سالانه ۶۰۰ میلیون تن بار در کشور جابه‌جا می‌شود که اشتغال ۶۰۰ هزار نفر را تامین می‌کند. به نوشته قانون تا زمانی که تعداد خودروها و طول‌ راه‌ها محدودتر بود، امکان کنترل جاده‌ها به صورت مکانیکی وجود داشت اما اکنون با ۳۰ میلیون وسیله نقلیه و ۲۰۰ هزار کیلومتر جاده در سطح کشور، هوشمند‌سازی جاده‌ها و امکان دسترسی به اطلاعات با جزيیات برای رانندگان و مسافران ضروری است.


کره جنوبی پروژه ساخت ۴۵۰ واگن ریل باس توسط شرکت هیوندای روتم و شرکت ایرانی ایریکو را تامین مالی می‌کند. ارزش این قرارداد که روز دوشنبه امضا شد معادل ۷۰۰ میلیون یورو می‌باشد. به نوشته ابرار اقتصادی، پیش از این، ایران همچنین قراردادی را به منظور خرید ۱۵۰ واگن دیگر با کره جنوبی امضا کرده بود که ۵۰ دستگاه اول آن در حال اجراست. به گفته وزیر راه و شهرسازی، ساخت ۴۵۰ واگن، ۶.۵ سال به طول خواهد انجامید و در ایران صورت می‌پذیرد. این پروژه برای ۱۰۰۰ نفر به طور مستقیم و ۱۷۰۰ نفر به طور غیرمستقیم اشتغال ایجاد می‌کند. بنابر آمارهای راه آهن جمهوری اسلامی ایران، تا پایان سال ۲۰۱۳، ۲۵ میلیون مسافر توسط سیستم ریلی کشور جابه‌جا شده‌اند که ایران قصد دارد ظرفیت ریلی خود را در بخش مسافری تا سال ۲۰۲۵ به ۱۶۰ میلیون مسافر افزایش دهد.