در برخی کشورها و اکثرا مناطق محروم، الگوی حضور دانش‌آموزان در مدارس، با بالا رفتن سن آنها روند کاهشی دارد. درست است که سهم جهانی کودکانی که به مدرسه ابتدایی هم نمی‌روند، از ۲۸ درصد در سال ۱۹۷۰ به ۹ درصد در سال ۲۰۱۶ کاهش یافته، اما این پیشرفت در حال متوقف شدن است. به طور کلی، حدود ۶۳ میلیون کودک به مدرسه ابتدایی نمی‌روند و تعداد دانش‌آموزانی که به دبیرستان نمی‌رسند، ۲۰۰ میلیون نفر است. بیشتر کودکان در کشورهای فقیر دوران تحصیل خود را تمام نمی‌کنند. در کشورهای عمدتا ثروتمند عضو سازمان همکاری اقتصادی و توسعه ۹۶ درصد دانش‌آموزان وارد دبیرستان می‌شوند و این رقم در کشورهای فقیر تنها ۳۵ درصد است.
بیشترین نرخ ترک تحصیل از مدرسه، مربوط به منطقه جنوب صحرای آفریقا، شمال آفریقا و خاورمیانه است و این وضعیت برای دختران بدتر است.
سازمان‌های جهانی متعهدند به اینکه تضمین کنند همه کودکان تا سن ۱۶ سالگی به مدرسه میروند. چه می‌شد اگر واقعا چنین اتفاقی می‌افتاد؟
شاید این تصور وجود داشته باشد که میلیون‌ها کودک با دانش بیشتر وجود داشت. اما شواهدی که از مدارس در کشورهای فقیر به دست آمده، چیز دیگری را نشان می‌دهد. بسیاری از کودکان در این کشورها، چیز زیادی یاد نمی‌گیرند. بررسی‌های انجام شده در سه کشور شرق آفریقا (کنیا، تانزانیا و اوگاندا) نشان می‌دهد سه چهارم دانش‌آموزان در سال سوم دبستان، حتی نمی‌توانند یک جمله ساده را بخوانند. در مناطق روستایی هند، دانش‌آموزان دبستانی نمی‌توانند محاسبات ساده ریاضی با اعداد دو رقمی را انجام دهند. مرکز توسعه جهانی گفته در نیمی از کشورهای در حال توسعه، کمتر از ۵۰ درصد زنانی که بعد از ۱۱ سالگی مدرسه را ترک می‌کنند، می‌توانند یک جمله را کامل بخوانند.
با همه اینها، کارشناسان می‌گویند شواهد زیادی وجود دارد مبنی بر اینکه حتی اگر کودکان چیزی در مدرسه یاد نگیرند، باز هم مدرسه رفتن برای زندگی خودشان، خانواده و جامعه آنها مفید است. صاحب یک فروشگاه ترجیح می‌دهد کارگری داشته باشد که حداقل پنج سال مدرسه رفته است.
همچنین حضور در مدرسه، حتی مدرسه بد، به دختران اعتماد به نفس می‌دهد و مزایایی برای سلامت و بهداشت باروری آنان دارد. دخترانی که به مدرسه میروند، کمتر در معرض ازدواج و بارداری زودهنگام قرار می‌گیرند و فرزندانشان کمتر به سوء تغذیه دچار می‌شوند.
این مطلب خلاصه‌ای از مقاله “If every child went to school” در مجله اکونومیست است.
