چند هفته است که سرعت گرفتن شیوع کرونا در کشورمان، اخبار را تحتالشعاع قرار داده و بالا رفتن میزان مرگومیر و بستری در بیمارستانها باعث شده مقامات علاوه بر توصیههای بهداشتی، مجبور شوند برخی محدودیتهای سابق را برگردانند. اتفاق مشابه، در آمریکا رخ داده و تیتر رسانههای این کشور این روزها حاکی از افزایش موارد ابتلا به ویروس کرونا در 40 ایالت است و میزان بستری در بیمارستانها نگرانکننده شده است. مقامات بهداشتی، هشدار دادهاند که آمریکا باید اقدامی فوری برای جلوگیری از شیوع بیشتر کرونا انجام دهد، وگرنه کنترل امور را در برابر این پاندمی از دست خواهد داد.
آنچه واضح است، این است که مردم باید در مکانهای عمومی ماسک بزنند و همچنان فاصله فیزیکی مناسب را رعایت کنند. اکثریت مردم هم این کار را میکنند، اما جا انداختن این موضوع در همه جوامع و ایالتها دشوار است. در برخی ایالتها مثل آریزونا، آستین و تگزاس، مردم در تجمعاتی به احکام اجباری شدن ماسک، اعتراض کردند.
تحقیقات در مورد تاریخچه پاندمی 1918 نشان میدهد، در آن زمان هم که هیچ واکسن یا داروی مشخصی برای آنفلوآنزای اسپانیایی نبود، جوامع آمریکا، مجموعه اقداماتی مشابه امروز را اجرایی کردند: از جمله تعطیل کردن مدارس و برخی کسبکارها، ممنوعیت تجمعات، اعمال فاصله فیزیکی و قرنطینه.
در اواسط اکتبر 1918، در بحبوحه یک اپیدمی وحشتناک در کل آمریکا، «سرویس بهداشت عمومی ایالات متحده» همه شهروندان را ملزم کرد ماسک بزنند. صلیب سرخ در آگهیهای روزنامه مردم را به ماسک زدن تشویق میکرد و دستورالعملهایی برای درست کردن ماسک خانگی منتشر میکرد. همچنین پوسترهایی در خیابانها نصب شده بود که ماسک زدن را یک مسوولیت اجتماعی-مدنی نشان میداد. حتی در برخی مناطق، قانونشکنی مجازات زندان و یا جریمه مالی 5 تا 200 دلاری داشت.
اما مقامات بهداشتی به تدریج متوجه شدند که تغییر رفتار عمومی بسیار سخت است، بهویژه وقتی خیلی از مردم با ماسک زدن راحت نبودند. حتی متقاعد کردن مقامات شهری به پوشیدن ماسک، فرآیند دشواری برای مسوولین بهداشتی بود. مغازهدارها مشتریان بدون ماسک را بیرون نمیکردند و رانندگان تاکسی، از سوار کردن مسافران بدون ماسک، امتناعی نداشتند. این قانونشکنیها به قدری گسترده شد که 300 سرباز نظامی به صورت داوطلب، مسوول ثبت نام و آدرس قانونشکنان شدند تا آنها را جریمه کنند.
هنوز مشخص نیست اثربخشی ماسک زدن در سال 1918 چقدر بوده است. اما امروز شواهد زیادی هستند که میگویند حتی ماسکهای پارچهای با ساختار خوب، میتوانند ابزار مناسبی در کند کردن روند شیوع کووید 19 باشند.
پاندمی 1918 حدود 500 میلیون نفر (حدود یک سوم جمعیت کره زمین) را در سراسر دنیا مبتلا کرد و به مرگ حدود 50 میلیون نفر منجر شد. از این تعداد، 675 هزار نفر در آمریکا قربانی شدند. امید میرود امروز تاریخ در فرآیندی نباشد که بخواهد خودش را تکرار کند.