یک قرن است که حملونقل عمومی جمعیت میلیاردی زمین در شهرها به تاکسیها و اتوبوسهایی که از سوخت بنزین یا گازوییل استفاده میکنند، خلاصه شده است. اما این روزها حملونقل بیصدا در دستور کار قرار گرفته است. برلین، بوگوتا (پایتخت کلمبیا) و چند شهر دیگر، اقدامات خلاقانهای انجام دادهاند تا بنزین و گازوییل را از سیستمهای حملونقل عمومی خود حذف کنند.
برلین در حال احیای خطوط تراموای برقی است که در زمان ساخت دیوار برلین، از کار افتاده بود. بوگوتا ماشینهای کابلی میسازد که جمعیت نیروی کار را داخل این شهر جابهجا کند. برگن، شهری در غرب نروژ، وسایل حملونقل عمومی خود را از بنزین و گازوییل دور کرده و به خودرو برقی روی آورده است؛ تحولی چشمگیر در یک کشور نفتی که دههها است با فروش نفت و گاز ارتزاق میکند و حالا میخواهد به یکی از پیشتازان عصر ماشینهای برقی تبدیل شود.
اتوبوسهای برگن هم حالا برقی شدهاند. تولیدکنندگان چینی، اتوبوسهای این شهر و همچنین اتوبوسهای برقی لس آنجلس و سانتاگو در شیلی را تامین کردهاند.
حملونقل عمومی شهری، در مرکز تلاشها برای کند کردن تغییرات اقلیمی است. شهرها که بیش از نیمی از جمعیت دنیا را در خود جای دادهاند، عامل بیش از دو سوم انتشار دیاکسید کربن هستند. و حملونقل عمومی اغلب بزرگترین و سریعترین منبع این انتشار است. بنابراین، لازم است مردم علاوه بر اینکه به استفاده بیشتر از حملونقل عمومی (و استفاده کمتر از خودرو شخصی) تشویق شوند، بلکه خود حملونقل عمومی هم آلودگی کمتری تولید کند.
این فرآیند چندان هم آسان و بیدردسر نبوده است. مثلا در کاستا ریکا، اپراتورهای خصوصی اتوبوس، بر سر تلاشهایی که برای برقی کردن حملونقل عمومی صورت میگیرد، اختلاف نظر دارند. در شهرهای چین، مثل شنزن ناوگان حملونقل تقریبا به طور کامل برقی شده، برق مورد نیاز عمدتا از سوزاندن زغال سنگ تامیل میشود که آلودهترین سوخت فسیلی است. در خیلی از کشورها هم این تحول، بسیار هزینهبر است.
در حال حاضر، فقط 16 درصد اتوبوسهای دنیا برقی شدهاند.
همچنین بزرگترین چالش مربوط به شهرهای بزرگ و آلوده در آسیا و آفریقا است که مردم عمدتا از وسایل حملونقل غیررسمی مثل تاکسیهای شخصی یا موتورسیکلت استفاده میکنند.
به هر حال، تجربه شهرهای دیگر نشان داده هر چقدر برقی کردن حملونقل عمومی بیشتر شود، بیشتر به سمت حل مشکلات تغییرات اقلیمی حرکت میکنیم.