کسب‌وکارها در سوییس فراتر از آنچه به عنوان یک کشور کوچک و محصور در خشکی با منابع طبیعی اندک از آن انتظار می‌رود، در نوعی بهشت فعالیت می‌کنند. از بین 100 شرکت برتر اروپایی از نظر سرمایه بازار، سوییس 13 شرکت را در خود جای داده و از بین 500 شرکت برتر در کل دنیا، 12 شرکت سهم سوییس است. اما راز موفقیت کشور کوه‌ها و دره‌ها چیست؟
سوییس به نسبت تولید ناخالص داخلی (GDP) خود، بالاترین تراکم شرکت‌های فورچون 500 را در دنیا دارد. شرکت‌های چندملیتی حدود یک سوم بازدهی اقتصادی سوییس را به خود اختصاص داده‌اند که سهم آن بسیار بیشتر از کشورهای دیگر در همین اندازه است. شرکت‌های خارجی هم هر چه بیشتر به سمت سوییس کشیده می‌شوند. مثلا گوگل بزرگ‌ترین مرکز مهندسی خود در خارج از آمریکا را در زوریخ راه‌اندازی کرده است. شرکت‌های سهامی سوییس از همتایان اروپایی خود بهترعمل می‌کنند: شاخص بازار سهام سوییس در پنج سال گذشته 29 درصد صعود کرده که این رقم برای Stoxx 50 اروپا فقط 3 درصد بوده است.
نام کسب‌وکارها در سوییس فراتر از مرزهای این کشور رفته و در حوزه‌های بانکداری (UBS و کردیت سوییس)، بیمه (Swiss Re و زوریخ)، داروسازی (روش و نووارتیس)، غذا (نستله)، تجارت کالاهای اساسی (گلنکور و گانور)، ساعت (رولکس، پتک فیلیپ، ریچمونت)، هتل و شکلات گسترش یافته است.
این تبلور کسب‌وکارها در سوییس چند توضیح دارد. یکی از آنها به گفته رییس نستله، ساختار سیاسی این کشور است. سوییس یک جمهوری فدرال است که از 26 کانتون تشکیل شده و دولت مرکزی قدرت و دخالت چندانی ندارد. ترکیب اینها با دموکراسی مستقیم، قوانین غیربوروکراتیک، دانشگاه‌های قوی در پژوهش، و رقابت در آموزش و وضع مالیات بین کانتون‌ها، به این موفقیت دامن زده‌اند.
سوییس در بیشتر تاریخ خود کشوری فقیر بوده است. خاک غیرحاصلخیز که بیشتر وقت‌های سال برف آن را پوشانده، کشاورزی را تقریبا غیرممکن کرده بود. بنابراین وقتی توسعه اقتصادی سوییس در قرن 19 شروع شد، کانتون‌هایی مثل زوریخ یا بازل، تخصص‌گرایی در صنایعی که ارزش افزوده زیاد دارند را شروع کردند. سنت گالن بر نساجی متمرکز شد؛ زوریخ بر ابریشم و نخ‌ریسی تمرکز کرد؛ برن به مرکز تجارت پنیر تبدیل شد و بازل قطب بهره‌برداری از صنایع دارویی و شیمیایی شد. ساعت‌سازی هم عمدتا از ژنو تا بازل انجام می‌شود و صنایع بانکداری و بیمه هم در ژنو و زوریخ متبلور شده‌اند.
این تلاش‌ها مدیون «موضع بی‌طرفی» سوییس هم هست که در سال 1815 در کنگره وین تصویب شد و این کشور را از دو جنگ جهانی که در قرن گذشته بقیه اروپا را تخریب کرد، در امان نگه داشت. همزمان این کشور از جریان ورودی نیروهای ماهری که از تلاطم کشورهای دیگر فرار می‌کردند و همچنین از پول‌هایی که در بانک‌های سوییس ذخیره می‌شد، بهره برد.
بنیان‌گذار شرکت نستله، هنری نستله، زمانی گفته بود خارجی‌ها دلیل اصلی موفقیت کسب‌وکارهای سوییسی هستند. مثلا بنیان‌گذار ساعت پتک فیلیپ، آنتونی نوربرت پتک، لهستانی بود. یکی از بنیان‌گذاران سواچ، نیکولاس هایک بود که اصالت لبنانی داشت. تقریبا نیمی از مدیران عامل بزرگ‌ترین شرکت‌های سوییس، خارجی هستند. مدیر عامل روش، اتریشی است؛ مدیر عامل گلنکور از آفریقای جنوبی و مدیر عامل نووارتیس هندی-آمریکایی.