فاصله‌گذاری اجتماعی، مزیت یا ابزار بی‌عدالتی در جوامع؟

فاصله‌گذاری اجتماعی این روزها معتبرترین روش برای کند کردن روند شیوع بیماری کووید 19 شناخته شده است. اما همه افراد امکان دورکاری را ندارند. خیلی از کارکنان مشاغل یدی یا خدماتی همچنان مجبورند برای کار کردن به بیرون از خانه بروند.

خبرگزاری رویترز، با استفاده از داده‌های مکان‌یابی میلیون‌ها گوشی هوشمند در آمریکا، مجموعه نقشه‌ها و نمودارهایی را منتشر کرده که نشان می‌دهد عادات سفر از زمان شروع طرح‌های فاصله‌گذاری اجتماعی در این کشور، تغییر کرده‌اند. این داده‌ها نشان می‌دهد بین میزان درآمد و اجرای فاصله‌گذاری اجتماعی رابطه‌ای قوی وجود دارد. یکی از این نقشه‌ها که داده‌های درآمد و عادات مسافرت مردم را مقایسه کرده، نشان می‌دهد در مناطقی با درآمد بالاتر، میزان رفت‌وآمد مردم کمتر است و حتی در بخش‌هایی که درآمد خیلی بالا دارند، تقریبا هیچ رفت‌وآمدی صورت نمی‌گیرد که یعنی ساکنین آنها امکان دورکاری دارند. به همین ترتیب، اجرای فاصله‌گذاری اجتماعی برای خیلی از کارگران کم‌درآمد غیرممکن است. در مناطق کم‌درآمد، تنوع بیشتری در عادت رفت‌وآمد مردم وجود دارد. برخی‌ها کمتر رفت‌وآمد می‌کنند، اما خیلی‌ها به همان میزان قبل یا حتی بیشتر از حد معمول رفت‌وآمد دارند.

دلیل این موضوع آن است که ساکنین این مناطق گزینه دیگری پیش روی خود ندارند. فاصله‌گذاری اجتماعی امتیازی نیست که هر شهروندی تمکن مالی برای آن داشته باشد. سر کار نرفتن، یعنی از دست دادن شغل، و از دست دادن شغل یعنی نداشتن درآمد. در برخی موارد هم ادامه رفت‌وآمدها به معنی اعتراض و نافرمانی مدنی است. به گزارش رویترز، در بخش‌هایی که در سال 2016 به دونالد ترامپ رای داده‌اند – و اغلب مناطق روستایی را شامل می‌شوند – در مقایسه با مناطق شهری و جوامع‌ جوان‌تر، تغییر محسوسی در عادات سفر مشاهده نشده است.

بنابراین، این جمله که عموما شنیده می‌شود ویروس کرونا کاری به نژاد، طبقه یا کشور خاصی ندارد، کاملا درست نیست. این موضوع در تئوری شاید درست باشد، اما در عمل و در دنیای واقعی، مثل هر مورد دیگری، آسیب‌پذیرترین اقشار جوامع را بیشتر هدف قرار می‌دهد؛ چون آنها بیشتر در معرض ابتلا هستند.