گیر کردن اقتصاد چین در تله جنگ تجاری

در شرایطی که جدال شرکت‌های بزرگ دنیا برای جذب استعدادها به اوج خود رسیده، شرکت هوآوی چین تصمیم گرفته دیگر مهندس‌های آمریکایی را که سابقه کار در شرکت‌های تکنولوژی بزرگی همچون کوالکام یا اپل دارند، استخدام نکند.

تصمیم مدیر عامل شرکت هوآوی برای قطع رابطه بین بزرگ‌ترین تولیدکننده تجهیزات مخابراتی و بزرگ‌ترین منابع استعداد تکنولوژی، نشانه‌ بدتر شدن جنگ آمریکا و چین بر سر تجارت و تکنولوژی است و این موضوع آسیب بیشتری به اقتصاد چین وارد می‌کند.

آخرین نشانه تنش هم که می‌گوید دعوای دو کشور ادامه‌دار خواهد بود، این است که دولت ترامپ اعلام کرد چین ارزش پول خود را دستکاری می‌کند.

اقتصاددانان نگران این هستند که تضعیف روابط بین‌المللی چین – چه انتخاب خود این کشور باشد و چه ناشی از فشارهای خارجی – به میزان بهره‌وری نیروی کار و سرمایه این کشور آسیب بزند و دسترسی آن را به استعدادها و تکنولوژی‌های خارجی محدود کند.

جنگ تجاری در برهه حساسی از تاریخچه اقتصاد مدرن چین رخ داده است. آغاز روند پیر شدن جمعیت در این کشور، بازدهی قابل توجهی را که به واسطه نیروی کار جوان طی سال‌های گذشته ایجاد شده بود، کم می‌کند. توسعه مبتنی بر سرمایه در دو دهه گذشته، رشد دو رقمی را برای اقتصاد چین به ارمغان آورده بود، اما در عین حال بدهی دولتی و شرکتی زیاد معادل 300 درصد تولید ناخالص داخلی (GDP) ایجاد کرده است. این موضوع می‌تواند بر رشد اقتصاد چین اثر منفی قابل توجهی داشته باشد.

آمارها می‌گویند در سال 2017 میزان بهره‌وری چین 0.6 درصد کاهش یافته است. بهره‌وری چین همزمان با اجرای اصلاحات سیاسی و اقتصادی اساسی در اواخر دهه 70 پیشرفت چشمگیری داشت. اما حالا این بهره‌وری فقط به واسطه محدودیت دسترسی به تکنولوژی‌های جدید مورد تهدید نیست، بلکه کاهش تبادل دانشجویان، اساتید دانشگاه، مهندس‌ها و شرکت‌های غربی اختلالات بیشتری ایجاد کرده است. تصمیم شرکت هوآوی برای عدم استخدام شهروندان آمریکایی در این شرکت، تنها یک نشانه این موضوع است.

برخی کارشناسان می‌گویند ادامه جنگ تجاری می‌تواند حتی چین را از اصلاحات بازار هم دور کند.