آیا افزایش قیمت کالاهای اساسی، آغاز یک ابرچرخه است؟

آیا افزایش قیمت کالاهای اساسی، آغاز یک ابرچرخه است؟

نفت، به عنوان مهم‌ترین کالای اساسی، سال 2020 را با تنزل قیمت آغاز کرد. پاندمی کرونا سفرها را کاهش داد و قیمت نفت در اوایل سال سقوط کرد؛ هر چند که در ماه نوامبر و به کمک خوش‌بینی‌های ناشی از واکسن، به بالای 45 دلار رسید. اما قیمت کالاهای اساسی دیگر در سال 2020 صعودی بود.

در ما اوت، قیمت هر اونس طلا برای اولین بار از 2000 دلار عبور کرد و این در حالی بود که نرخ بهره بانکی پایین، جذابیت های این فلز باارزش را بیشتر کرده است.

پرسشی که حالا مطرح شده این است که قیمت نفت با چه سرعتی دوباره بالا می‌رود و قیمت کالاهای اساسی دیگر باز هم چقدر افزایش می‌یابد. همه اینها به این بستگی دارند که نیروهایی که عامل افزایش قیمت در 2020 بودند،‌ در 2021 هم ادامه خواهند داشت و یا با موتورهای رشد قوی‌تری جایگزین خواهند شد؟ سال گذشته، چین واردکننده حریص کالاهای اساسی بود و سنگ آهن و مس که در پروژه‌های فولادی و تولید برق استفاده می‌شوند، بیشترین نفع را از این جریان بردند. همچنین کالاهای اساسی نرم مثل گندم، دانه سونا و گوشت خوک افزایش قیمت پیدا کردند. همه اینها در حالی بود که به دلیل شیوع کووید 19 و بسته شدن موقتی برخی معادن سنگ آهن در برزیل، تقاضا کم  شده بود.کاهش بارندگی در آمریکای جنوبی نیز به کمبود دانه‌ها منجر شد.

در شروع 2021 نیز نشانه‌هایی از کمبود عرضه مشاهده شده است. در روز 11 ژانویه، آرژانتین ممنوعیت صادرات ذرت را لغو، اما برای آن سقف تعیین کرد. روسیه تصمیم دارد از اواسط فوریه، برای صادرات گندم مالیات وضع کند. کمبود عرضه و آب‌وهوای سرد، قیمت گاز طبیعی مایع در آسیا را به بالاترین رکورد رسانده است. معادن بزرگ هنوز با ریسک محدودیت مواجه هستند و مثلا اعتراضات در یکی از معادن مس در پرو، ترس از وقفه در اکتشاف و بهره‌برداری از آن را ایجاد کرده است.

پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که یکی پیشرفت واکسیناسیون در اقتصادهای پیشرفته، باعث افزایش مسافرت و تجارت شود و دیگر اینکه یک سری سیاست‌های مالی از سوی دولت جدید آمریکا، فعالیت‌های اقتصادی را تحریک کند و باعث افزایش مصرف کالاهای اساسی شود. این افزایش تقاضا قیمت‌ها را باز هم بالا خواهد برد.