دو سال پیش، سیاستمداران دنیا وعده دادند دمای کره زمین را پایین بیاورند. با وجود ابهامهایی که در توافق پاریس وجود داشت و موانعی مثل تصمیم دونالد ترامپ برای خروج از این توافق، افرادی که در نشست جهانی اخیر برای مقابله با تغییرات اقلیمی در بن آلمان جمع شده بودند، از شرایط راضی بودند.
مخربترین ضربهای که آمریکا با خروج از توافق پاریس وارد کرده، اثر انتشار گازهای گلخانهای توسط خود این کشور نیست، بلکه پوششی است که آمریکا در اختیار کشورهای دیگر گذاشته تا مشکلات این توافق را علنی نکنند.
مبنای توافق پاریس بر این است که دنیا روشهایی را برای جداسازی دیاکسید کربن از هوا پیدا خواهد کرد. دلیل آن این است که طبق هر سناریوی واقعگرایانهای، محدود کردن انتشار گازهای گلخانهای نمیتواند آنقدر سریع اتفاق بیفتد که انباشت این گازها را به اندازه کافی برای پایین نگه داشتن دمای کره زمین، کم کند. اما عملا هیچ صحبتی در مورد اینکه چگونه باید این کار را انجام داد صورت نمیگیرد. به عبارتی برای دستیابی به کاهش دو درجهای دمای کره زمین، نه تنها باید تولید گازهای گلخانهای کاهش یابد، بلکه لازم است تا سال ۲۱۰۰ میلادی، معادل ۸۱۰ میلیارد تن دیاکسید کربن موجود در هوا به نحوی جداسازی و خارج شود؛ یعنی معادل دیاکسید کربنی که در هر ۲۰ سال تولید میکنیم.
تعداد نیروگاهها و تاسیسات صنعتی که قادرند دیاکسید کربن را از هوا جدا و ذخیرهسازی کنند، بسیار اندک است و این عملیات در مقیاس بسیار کوچکی صورت میگیرد، به طوری که تنها چند ده میلیون تن دیاکسید کربن را در سال میتوان به این روش از بین برد.
راهکارهایی که میتوان پیشنهاد داد یکی این است که جنگلزایی بیشتری صورت بگیرد و یا زمینهای کشاورزی با روشهایی شخمزده و آماده شوند که خاک بتواند دیاکسید کربن بیشتری را جذب کند. راه حل دیگر این است که جداسازی و ذخیره کربن هوا در نیروگاههای سوخت زیستتوده به کار رود تا کربنی که توسط درختان جدا گردیده است، مجددا به عنوان سوخت مصرف شود. ایدههای موهومیتری هم وجود دارد؛ مثلا اینکه با استفاده از فیلترهای شیمیایی، کربن به طور مستقیم از هوا جدا و سپس ذخیره شود. همه این تکنولوژیها بسیار گران هستند و مشخص نیست میتوانند به موقع به ثمر برسند یا نه.
به هر حال، وجود بازاری بزرگتر برای مصرف دیاکسید کربن میتواند انگیزه مضاعفی برای جداسازی آن از جو ایجاد کند. اما چنین کاربردهایی هنوز محدود هستند و اگر در نهایت بازار نتواند مشوقی ایجاد کند، دولتها باید دست به کار شوند.
برگرفته از: The Economist
منتشر شده در تاریخ ۱۶ نوامبر ۲۰۱۷