افزایش نفوذ اقتصادی و سیاسی ترکیه در آفریقا

افزایش نفوذ اقتصادی و سیاسی ترکیه در آفریقا

یکی از بارزترین نشانه‌های افزایش نفوذ اقتصادی و سیاسی ترکیه در آفریقا، تاسیس بیمارستان 47 تخت‌خوابی «رجب طیب اردوغان» در موگادیشو، پایتخت سومالی است.  

در موگادیشو، به خاطر حجم بالای خشونت و آدم‌ربایی، سرمایه‌گذاری خارجی زیاد نیست. اما ترک‌ها استثنا هستند. یک شرکت ترکیه‌ای بندر موگادیشو را بازسازی کرده و مورد بهره‌برداری قرار داده است. یک شرکت دیگر هتل و فرودگاه بین‌المللی ساخته که پروازهای مستقیم ترکیش ایرلاینز به استانبول از آنجا انجام می‌شود. شرکت‌های ترکیه‌ای جاده‌های اصلی و ساختمان پارلمان سومالی را تعمیر کرده‌اند. علاوه بر اینها، ترکیه یکی از بزرگ‌ترین پایگاه‌های نظامی خارجی را در این کشور ایجاد کرده و افسران ترک، بیش از 5 هزار سرباز سومالی و فرماندهان پلیس را آموزش داده و تجهیز کرده‌اند.

سومالی نمونه برجسته نفوذ رییس جمهور ترکیه در آفریقا است که بازارها، منابع و تسلط دیپلماتیک را جست‌وجو می‌کند. تنها در دو دهه پیش، ترکیه هیچ‌گونه منافعی در آفریقا و به‌ویژه منطقه جنوب صحرا نداشت. ترک‌ها در عوض نگاهشان به غرب بود و رویای پیوستن به اتحادیه اروپا را در سر داشتند. اما روابط با غرب به سردی گرایید و ترکیه به سمت جنوب چرخید. این نقطه عطف در سال 2011 و زمانی بود که اردوغان تحت تاثیر تجار ترک و خیریه‌های اسلامی، از سومالی دیدار کرد. در آن زمان، سومالی گرفتار خشکسالی شدید و جنگ داخلی بود. این دیدار نه تنها سرآغاز حضور جدی ترکیه در شاخ آفریقا بود، بلکه روابط عمیق‌تری بین این کشور و دیگر کشورهای قاره ایجاد کرد.

در سال 2009 تعداد ماموریت‌های دیپلماتیک ترکیه در آفریقا تنها 12 مورد بود و حالا تعداد آن به 43 رسیده است. این روابط دیپلماتیک به توسعه کسب‌وکار کمک زیادی کرده است. ترکیش ایرلاینز که در سال 2004 فقط به چهار شهر آفریقایی پرواز داشت، حالا به بیش از 40 شهر رفت‌وآمد می‌کند. رقم تجارت نیز سال گذشته به 29 میلیارد دلار افزایش یافت که 11 میلیارد دلار آن مربوط به منطقه جنوب صحرای آفریقا بوده است و افزایش هشت برابری را نسبت به سال 2003 نشان می‌دهد. مقامات ترک می‌گویند، شرکت‌های ترکیه‌ای پروژه‌هایی به ارزش 78 میلیارد دلار در آفریقا اجرا کرده‌اند که احداث فرودگاه، استادیوم و مسجد را شامل می‌شود. سال گذشته، تانزانیا برای ساخت یک خط آهن مدرن، قراردادی 1.9 میلیارد دلاری با یک شرکت ترکیه‌ای منعقد کرد.

علاوه بر اینها، ترکیه قراردادهای نظامی هم با برخی کشورهای آفریقایی امضا کرده که جدیدترین آنها نیجریه، سنگال و توگو بوده‌اند. هدف ترکیه درگیر شدن در جنگ نیست، بلکه این کشور می‌خواهد سلاح بفروشد. مهم‌ترین محصولات نظامی این کشور هم پهپادهایی هستند که در حال حاضر، اوکراین از آنها برای حمله به تانک‌های روسی استفاده می‌کند. شواهد نشان می‌دهند برنامه توسعه اقتصادی و سیاسی ترکیه در آفریقا، بلندمدت است.